Zo’n 15 jaar geleden volgde ik een intensieve RSI training. Nouja, anti-RSI training. Niks een aangepast muismatje of een ander toetsenbord. Nee, het ging veel verder dan dat. In plaats van naar mijn werk te gaan werd ik geacht om naar een trainingsruimte te komen in de stad. Een week lang, elke dag een uur. Eén uurtje maar? was mijn eerste gedachte. En dan de rest van de dag vrij? Het klonk als een extra weekje vakantie. Natuurlijk wil ik dat! Maar daar kwam ik al heel snel van terug.

Ontspannen rechtop zitten

Ik moest op een houten krukje zitten en had een instructeur voor en een instructeur achter mij. De één vertelde wat hij zag, de ander liet het mij voelen. Hoe zit je recht en ontspannen op een krukje? Je schouders hangen, je benen vallen licht naar buiten, borst naar voren maar niet teveel anders trek je je rug hol etc etc. Mijn weerstand groeide. Benen naar buiten laten vallen als je zit?! Je hoort je benen bij elkaar te houden is mij altijd geleerd! Schouders laten hangen? Ik voel nog de prik in mijn rug van mijn moeder dat ik rechtop moest zitten! Enfin, mijn beeld van recht en ontspannen werd volledig afgebroken. Ik voelde spieren waarvan ik niet wist dat ik ze had. Ik moest spieren ontspannen waarvan ik dacht dat ze mij rechtop hielden. En emotioneel raakte het ook. Mijn lichaam werd in een stand gebracht waar ik mentaal nog niet aan toe was: open en rechtop. Op dag drie was ik kapot, ik moest extra vitaminen gaan slikken en kon ik alleen nog maar slapen. Zo moe was ik van één uurtje ‘ontspannen’ rechtop zitten.

Eigen maken

Na die week moest ik een periode één dag per week terugkomen. Want de vaardigheden die ik had geleerd, moest ik doorvoeren in mijn dagelijks leven was het idee. Met alleen rechtop zitten kom je er immers niet. Dus zo leerde ik niet alleen rechtop zitten maar ook opnieuw lopen, koken, een kopje koffie van tafel te pakken etc.. Alles werd uitgelegd, geoefend, bekeken en gecorrigeerd. Al snel deed ik het allemaal keurig volgens het boekje.

Of toch niet…?

Totdat onverwacht mijn buurjongetje overleed. Emotioneel ging ik hier zo op onderuit, dat ik niet meer in staat was om mijn lijf te voelen. Ik was zo overmand dat ik alles afsloot, dus weten of iets recht was of niet: ik wist het niet meer. En ik ontdekte nog iets. Doordat ik zo emotioneel was, kon ik niet meer goed DENKEN en mijn instructeur ‘lezen’….

Ik besefte dat ik dat al die tijd had gedaan. Die eerste week was zo overweldigend geweest, dat ik toen al was gestopt met voelen wat er in mijn lijf gebeurde. In plaats daarvan was ik mijn instructeur gaan ‘lezen’.  Oh… hij kijkt zo: dan sta ik niet recht. Oh nu doet hij dit, dan moet ik mijn schouders iets laten hangen… Oh hij doet… dan moet ik…. Al die tijd was hij mijn ijkpunt geweest en was ik het niet zelf. Dus als deze training stopt, weet ik het nog steeds niet realiseerde ik mij. Ik besloot het gesprek aan te gaan want ik wilde het wel leren. En ik had zelfs een idee hoe: door te vertragen, langere perioden tussen de afspraken te plannen zodat ik mijzelf de tijd kon geven om dit eigen te maken.

Maar het liep wat anders

Zo… het gaat echt goed hè Janne? Ehm nou,…. ik vertelde wat ik had ontdekt. En toen gebeurde er iets wonderlijks: hij geloofde mij niet. Het kon niet zo zijn dat ik hem las. Hij stelde zich neutraal op, hij observeerde mij maar gaf geen hints. Jawel zei ik, weliswaar niet met woorden maar ik kan het zien aan hoe je kijkt, hoe je staat, hoe je beweegt. Nee. Onmogelijk. Hij was een professional. Wist wat hij deed. Hij vatte het op als kritiek op zijn functioneren. Terwijl dit helemaal niet mijn bedoeling was. Ja hij was goed in zijn vak maar ik ben gewoon de ongekroonde koningin in het aflezen van anderen. En niet alleen dat, ik pas mij ook aan. Wil voldoen aan de verwachtingen. Dat zegt niets over jou zei ik nog, maar alles over mij. Onmogelijk, want hij zou dat zeker hebben gezien. Echt. En de bewezen methodiek wijzigen had geen zin. We zaten op een dood spoor en ik stopte met de training.

Later sprak ik op kantoor de andere instructeur die ik in de eerste week had gehad. Hij vroeg mij wat er was gebeurt. Opnieuw legde ik het uit. En hij luisterde wél, werd even stil en zei toen: nu je het zegt…. Ik zie het wel bij meer mensen gebeuren. Ik snap nu wat er gebeurt. Vaak observeer ik mensen van een afstand op kantoor, als ze niet weten dat ik er ben. Dan zie ik van alles ‘mis’ gaan maar als ik dan oefeningen met ze ga doen, doen ze het volgens het boekje. Ja precies, dát! Doordat hij luisterde en bereid was mijn behoefte te volgen, was er opeens wel verandering mogelijk.

Cirkeltje

Dat ik niet de enige ben, zie ik dagelijks om mij heen. En nee, het is meestal niet bewust. Vaak hebben mensen niet eens door dat ze het doen. Ze willen er immers bij horen. Bij een groep. Het geeft een gevoel van veiligheid. En dat is het natuurlijk ook. Het is niet voor niets een basisbehoefte. En laten we wel wezen: je zo goed kunnen afstemmen op anderen, is een geweldige kwaliteit. Alleen kun je er ook in doorschieten: door zó met de ander bezig te zijn dat je jezelf  verliest. Dan ga je uit verbinding. Dan loop je weliswaar mee met de rest maar toch voelt het eenzaam. Want het is niet van jou. Je doet of zegt dingen waar je niet 100% achter staat. Dat kan heel frustrerend zijn.

Maar hoe draai je het om? Je bent zo gewend om naar buiten toe gericht te zijn, dat je niet meer vertrouwd op je innerlijke kompas. Vaak wordt mij dan gevraagd hoe ik dit heb weten om te draaien, met welk stappenplan, methode en/of tips heb. Maar helaas…. die heb ik niet. Want wat voor mij werkt, hoeft voor een ander niet te werken. Daarom werk ik nooit met vaste methodieken maar vertrouw op jouw en mijn innerlijke kompas. En daarbij: als je een stappenplan wil: zoek je het weer buiten jezelf, vertrouw je weer niet op eigen kunnen en blijf je in hetzelfde cirkeltje wandelen. Toch?

Vooruit dan, ik geef je één stap!

Als jij iets wil veranderen, kijk dan allereerst naar jouw verlangen en onderzoek dit. Wil jij leren ontspannen rechtop te zitten? Of vindt je baas dat je rechtop moet zitten en wil je daar aan voldoen? Wil jij meer zelfvertrouwen? Of vindt de juf dat je meer zelfvertrouwen moet hebben? Wil jij dat je minder driftbuien hebt, of willen je ouders dat en wil je ze niet teleurstellen? Als de intentie bij jou ligt, en je wil dat dingen anders worden dan sta je ook open voor dit avontuur. Dat verlangen zet je als stip op de horizon. Want dát is het. Vanuit die intentie kun je stapje voor stapje verder en creëer je jouw eigen stappenplan. Dan zul je ook tegen dingen aanlopen die minder leuk zijn. Die emoties oproepen zoals verdriet, angst en onzekerheid. Maar als je weet waar je naartoe wilt, dan neem je dat voor lief. Dan weet je: ik kan er niet bovenover, ik kan er ook niet onderdoor, ik ga er dwars doorheen! Dan weet je ook wanneer je hulp nodig hebt. En die vraag je dan ook. Dan maak je het je echt eigen en kom je verder. En  maak je geweldige stappen. Net als ik.